Waar infectiepreventie in ziekenhuizen om draait? “Handhygiëne is de basis,” zegt Sabine Koppenaal beslist. Ze is Deskundige Infectiepreventie in Franciscus. “Degenen die bij patiënten staan moeten weten hoe, wanneer en waarom ze het moeten uitvoeren. Dat hoort bij je basis als je in het ziekenhuis werkt.”
Sabine Koppenaal werkt als Deskundige Infectiepreventie in een team. Haar werk raakt alle lagen van het ziekenhuis. “Wij zorgen ervoor dat alles wat binnen het ziekenhuis gebeurt – van operaties tot schoonmaak – zo hygiënisch mogelijk verloopt,” legt ze uit. “We kijken mee bij verbouwingen en aanschaf van materialen: zijn muren, vloeren en meubilair goed schoon te houden en bestand tegen desinfectiemiddelen? Tijdens een operatie kijken we soms ook mee, niet om mee te opereren, maar om te zien of alle hygiënemaatregelen in de praktijk goed werken en waar het proces nog verder te verbeteren is.”
Daarnaast voert Sabine audits uit, werkt ze protocollen bij en adviseert afdelingen over verbeteringen. “Het ene moment overleg je met een arts over wat beter kan, het volgende moment loop je mee met een schoonmaker om te zien hoe iets praktischer kan. Je hebt met iedereen in het ziekenhuis te maken. Dat maakt het werk afwisselend en soms uitdagend.”
Van papieren lijstjes naar inzichtelijke data
Sinds 2021 gebruikt Franciscus de app Hands In Control (HIC). Daarmee controleert het ziekenhuis onder meer handhygiëne, isolatie en dienstkleding. “We hadden hiervoor een ander systeem waarin we registreerden,” vertelt Sabine. Waarom ze over gingen? “Er lag bij ons veel werk om het inzichtelijk te maken. Het idee was dat systeem makkelijker kon qua invoering en overzicht. Nu kunnen medewerkers via de rapportages zelf zien wat hun cijfers zijn.”
De overstap verliep geleidelijk. “We begonnen met handhygiëne en later kwamen modules als kleding en isolatie erbij. We hebben echt met het bedrijf achter HIC meegedacht over hoe het werkbaar bleef voor de gebruiker. Ik deed toen nog een opleiding en raakte er destijds vanuit het ziekenhuis bij betrokken voor mijn onderzoek. De groei en verbetering van de app hebben we van dichtbij kunnen zien.”
Het ziekenhuis heeft daarin ook zelf gekeken hoe het nieuwe systeem voor alle medewerkers werkbaar is. “Sommigen vonden het digitaal werken even wennen. Daarom hebben we ook een papieren versie gemaakt, zodat observatoren snel tijdens hun werk konden turven en het later konden invoeren. Als dat helpt om ze te laten observeren, is dat prima.”
Gebruiksvriendelijkheid als sleutel
De app wordt wekelijks gebruikt door Sabine en haar collega’s. “Het team waarin ik werk voert bijvoorbeeld steekproeven isolatie uit en observatoren op de afdelingen doen maandelijks handhygiëne-observaties. Dat zijn er vijftig per maand per afdeling.” Aan de hand van het invoeren van deze observaties in de app wordt inzichtelijk waar het goed gaat en waar verbeterpunten op het gebied van hygiëne liggen.
Volgens Sabine is het grootste voordeel dat de app inzicht geeft. “Het is goed om ergens cijfers aan te kunnen koppelen in plaats van ‘ik denk dat het goed gaat’. Je maakt het bespreekbaar voor verschillende partijen: van managers tot verpleegkundigen.” Ook over de samenwerking met het team van Hands In Control is ze te spreken. “Ze zijn laagdrempelig en benaderbaar. Als je iets vraagt, krijg je vaak binnen een dag antwoord. Dat maakt het makkelijk om iets nieuws te implementeren.”
Blijven verbeteren
Wat er beter kan? “Eigenlijk niets te klagen,” zegt Sabine lachend. “De app is makkelijk en gebruiksvriendelijk en je hebt snel inzicht in ingevoerde gegevens. Daarnaast heeft het bedrijf tot nu toe alles doorgevoerd wat we hebben gevraagd. Zoals rapportages die sneller gemaakt konden worden of observaties die tussentijds opgeslagen moesten kunnen worden.”